Haa nder gure maawɗe gonɗe Naajeeriya wuro Ƴoola tan luttiri wolwooɓe Fulfulde har muuɗum amma jonta haa ɗon man fuu Fulfulde fuɗɗi tampugo ngam yiigo no hawsaare nastiri wuro ngoon bee sembe : yeru so en ndaari – jangirle – luuɓe – cuuɗi radiyooji – ba’anteeji – calaaje ŋawndiigu – juulirɗe – ekn…. ɓurna hawsaare huutinirtee har ton
Yoo noddaandu am faago kala Pullo nder Naajeeriya e keddiraaje maari e luttuɗe lesɗe duuniyaaru no foti laatanake’en doole jirnuki darnde har solnuki ɓiɓɓe meeɗen e fooɗuki hakkiilooji derɗiraaɓe meeɗen no ɓe lismoo wolde fulfulde ha kala yaakeeji fu e en tiiɗoro dabareeji booɗɗi ngam nde hisa waatugo nder wuro yoola : bana no waatiri haa gure keddiraaje yoola man yeru – gombe – e jaaliigo .
So Fulfulde sooyaama har wuro Ƴoola fulɓe duuniya fuu ngaɗi asar ngam kala Pullo fuu ɗon juroro e laataaki Fulfulde wolde ɓurdunde wolweego haa Ƴoola wuro mango nder lesdi maawndi bana Naajeeriye .
So en ngiɗi tabitingo wolde nde’e ngam kisen majjuki maare doole en tokka jaabruɗe garaɗɗe:
01= Aran nii doole en gasna nde nder radiyooji e teleeji hawtaade laabi caakol habaruuji nder maatootiral haa wuro ngon bana no haani,
02= Nden moodiɓɓe meeɗen janginooɓe e waajooɓe no sembiɗinira nde be windugo defte e fitoraago be fulfulde man wakkere waazuuji e jangirle
03 = En tabbitina fulfulde man ha jangirle pamare e cakaaje haa yottoo jaaɓi hattirde fu nde janginee har ton e knd….
04= Derke’en meeɗen sukloriiɓe bee filuuji pamari boo haani ɓe kaɓɓanee keesi har jaharle filuuji maɓɓe ngam wancooɓe ngam filu ɗon wallita masin har ko laarani caakuki bolle
05= Nden e tabbitina ɓurnaa laaŋooɓe ba’anteeji fuu har wowuki Fulfulde
06 = Lamlamɓe lesdi ndin yeru mo allah ɓangi daraja muuɗum laamiiɗo adamaawa o ɓesda wangingo kaajal maako e bo o lismoro wowuki Fulfulde ha nder sifakaare maako kala kuudiɗiraaɓe maako fuu o wowiniraɗum bee Fulfulde ngam lamlamɓe horiiɓe bo laatanaɓe doole jogaago Fulfulde nde bano haani
Haa ragare boo mi ɗon toro jawmiraawo ɓangiiɗo no o lorna hankiilooji ardiiɓe meeɗen e jam’en jawle meeɗen e moodiɓɓe har wolde Fulfulde nde’e
yo Allah faaru fufulde e pulaaku yeeso amiin.
Binndol :: Abubakar Al-sow Dakiɗo (Al-fallaati)
